طراحی نقشه راه تغییر مدل کسب و کار؛ مطالعه موردی: کسب و کارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات (فروشگاه اینترنتی)

پویایی های مدل کسب و کار موضوعی است که در پژوهشهای سالهای اخیر مرتبط با مدل کسب و کار، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. حرکت از مدل کسب و کار کنونی به مدل یا مدلهای پیشنهادی، راه حلی است که در جهت مدیریت تغییرات فضای کسب و کار می توان بکار بست. این حرکت در مدلهای کسب و کار نیز نیاز به طراحی نقشه راه مربوطه دارد. در این پژوهش تمامی این مراحل برای یک فروشگاه اینترنتی انجام پذیرفته است. در مرحله اول با استفاده از پرسشنامه هایی که توسط مشتریان، مالکان، ذینفعان و متخصصان داخلی و خارجی کسب و کار تکمیل شد، مدل کسب و کار کنونی این فروشگاه در تمام محصولات شناسایی شد. از طرفی با شناسایی فضاهای بهبود از میان ارزشهای مشتریان، مدلهای پیشنهادی مربوطه یافته شده است. این مدلهای پیشنهادی مبتنی بر 5 ارزش: تازگی، عملکرد، سفارشی سازی، طراحی و قیمت/کاهش هزینه می باشند. سپس نقشه راه تغییر برای رسیدن به هر یک از این مدلهای پیشنهادی با استفاده از متدولوژی ارائه شده توسط مارک دی روور در سال 2013 طراحی شده است. مدلهای پیشنهادی و نقشه راه تغییر مربوط به هر یک از آنها، گزینه هایی جهت تصمیم گیری و انتخاب هستند که شرکت می تواند هر یک از آنها را انتخاب کند. همچنین در این راستا معیارهای استخراج شده از روش swot به عنوان معیارهای تصمیم گیری در نظر گرفته شده و با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره topsis ارزیابی و رتبه بندی صورت گرفته است. بالاترین رتبه مربوط به مدل پیشنهادی مبتنی بر ارزش عملکرد و نقشه راه مربوطه بوده و به ترتیب مدلهای مبتنی بر سفارشی سازی، تازگی، طراحی و قیمت/کاهش هزینه و نقشه های راه مربوطه شان در رتبه های دوم تا پنجم قرار گرفتند. این تحقیق ابعاد تئوری موضوع مدل کسب و کار و طراحی نقشه ی راه تغییر را در یک نمونه واقعی مورد استفاده قرار داده است. نتایج حاصل از این پژوهش علاوه بر ایجاد یک نمونه قابل استفاده در دیگر کسب و کارها، می تواند به صورت کاربردی جهت گیری سرمایه گذاری شرکت مورد مطالعه را در جهت بهبود مدل کسب و کار کنونی، مشخص نماید.